اسکن آنومالی

اسکن آنومالی چیست؟

اسکن آنومالی که سونوگرافی اواسط بارداری یا سونوگرافی تفضیلی نیز نامیده میشود بین هفته های ۱۵تا ۲۸ قابل انجام است. اما از انجا که براساس قوانین ایران ، سقط درمانی با محاسبه ی تاریخ اولین روز قاعدگی فقط تا پایان هفته ی ۱۹ امکان پذیر است ، این اسکن در فاصله ی هفته های ۱۶-۱۸ بارداری انجام میشود تا در صورت وجود مشکلی که نیاز به ختم بارداری دارد ، این امکان برای والدین وجود داشته باشد. در این مطلب میتوانید با موارد قابل بررسی در اسکن انومالی برای زنان باردار و اقدامات لازم در صورت تشخیص احتمالی آشنا شوید.

در این سونوگرافی ، متخصص یک بررسی بسیار دقیق از اندام جنین و رحم شما انجام میدهد و رشد طبیعی جنین و محل قرار گیری جفت در رحم را بررسی میکند. فراموش نکنید که احتمال بروز ناهنجاریها تنها در ۵ در صد جنین ها اتفاق می افتد، بنابراین انجام اسکن ناهنجاریهای جنینی نباید موجب نگرانی شما شود. همچنین پزشک در این اسکن میتواند جنسیت نوزاد را به دقت تعیین کند.اندام های مختلف جنین که در اسکن آنومالی مورد بررسی قرار می گیرد ، شامل موارد زیر است :

شکل و اندازه ی سر جنین :

مشکلات شدید مغزی در این مرحله از بارداری قابل مشاهده است. سر جنین از لحاظ اندازه و شکل توسط متخصص بررسی میشود و هر نوع مورد غیر طبیعی گزارش داده خواهد شد. با این حال زمانی که این سونوگرافی انجام میشود به ندرت ممکن است ناهنجاری های شدید مغزی مشاهده شود.

چهره ی جنین برای وجود شکاف لب :

از ناهنجاری های ناحیه صورت شکاف لب در این اسکن قابل تشخیص است ، اما تشخیص شکاف کام داخل دهان جنین دشوار است و اغلب مشاهده نمیشود.

ستون فقرات جنین : ستون فقرات در مقطع طولی و عرضی بررسی میشود تا اطمینان حاصل شود که تمام استخوان ها هم تراز است و پوست بدن ، ستون فقرات را در پشت کمر پوشش میدهد . بررسی ستون فقرات برای تشخیص ناهنجاری های نقص های مادرزادی لوله ی عصبی که نسبتا شایع تر از موارد دیگر هستند ضروری است.

دیواره ی شکم جنین :متخصص از وجود اندام های داخلی و احاطه شدن آنها توسط دیواره ی شکم اطمینان می یابد . همچنین جفت ، بند ناف و مایع آمنیوتیک بررسی میشود.

قلب جنین : دو دهلیز بالا و دو بطن پایین در قلب باید هم اندازه باشد. دریچه قلب با هر ضربان قلب باید باز و بسته شود. همچنین وریدهای اصلی و سرخرگ ها بررسی خواهد شد.

معده جنین : جنین مقداری از مایع امنیوتیکی که با آن احاطه شده است را میخورد که درمعده ی او به شکل یک حباب سیاده دیده میشود.حضور مایع آمنیوتیک درمعده ی جنین میتواند نشانه باز بود لوله گوارش او باشد.

کلیه جنین: وجود هر دو کلیه و جریان آزادانه ی ادرار به مثانه بررسی خواهد شد .اگر مثانه جنین خالی باشد ، باید در طول اسکن پر و به آسانی دیده شود ، زیرا جنین اکنون چندماه است که حدودا هر نیم ساعت ادرار میکند.وجود ادرار در مثانه نیز حاکی از سلامت دستگاه ادراری جنین است.

بازوها ، ران ها ، دست و پاهای جنین :سلامت دست ها و پاها توسط متخصص بررسی و تعداد انگشت های دست و پای جنین شمرده میشود. زیرا تعداد کمتر یا بیشتر انگشتان میتواند نشان دهنده ی وجود ناهنجاری هایی در سایر اندام ها باشد.

متخصص در این سونوگرافی وضعیت و محل قرار گیری جفت را نیز بررسی خواهد کرد. جفت ممکن است بر روی دیواره ی جلوی رحم یا همان دیواره ی قدامی یا دیواره ی پشت رحم یا همان دیواره ی خلفی قرار داشته باشد. اگر جفت در قسمت بالای رحم باشد ، با عنوان وضعیت فوندال و اگر در قسمت پایین رحم و نزدیک دهانه ی رحم باشد با عنوان جفت تحتانی توصیف و ثبت خواهد شد. تشخیص یک جفت سر راهی معمولا قبل از هفته ی ۲۰ بارداری بعید است ، با این حال و در صورتی که جفت تحتانی باشد ، مادر باید در سه ماهه سوم بارداری ، سونوگرافی دیگری داشته باشد تا وضعیت جفت مجددا کنترل شود ، تا آن زمان معمولا جفت از دهانه ی رحم فاصله گرفته است.

در این اسکن سه شریان خونی ، دو سرخرگ و یک ورید در بند ناف شمارش و بررسی خواهد شد . همچنین ممکن است میزان مایع آمنیوتیک و امکان حرکت آزادانه ی جنین بررسی شود. در طول اسکن ، متخصص اعضای بدن جنین را اندازه گیری میکند تا از طبیعی بودن رشد او مطمئن شود.مواردی که در این اسکن اندازه گیری خواهد شد در قسمت زیر امده است:

دور سر (HC)
دور شکم (AC)
استخوان ران (FL)

اندازه های بدن جنین با توجه به موعد زایمان ، باید با آنچه برای جنین در آن هفته انتظار میرود مطابقت داشته باشد. متخصص سونوگرافی ممکن است هنگام انجام سونوگرافی ، برخی از اجزای بدن جنین مانند دست ها یا پاها را به شما نشان دهد. ممکن است شما بتوانید تصویری از جنین را به صورت پرینت شده از متخصص سونوگرافی به عنوان یادگاری دریافت کنید.

تشخیص نقص های جنین در اسکن آنومالی

متخصص هنگام سونوگرافی آنومالی ، لیستی از اختلالاتی را در اختیار دارد که باید کنترل شود. این اختلالات ممکن است خیلی جدی باشد و حیات جنین را تهدید کند یا ممکن است اختلالی باشد که پس از به دنیا آمدن نوزاد قابل درمان باشد. اگر هنگام اسکن اختلالات قابل درمانی تشخیص داده شود ، متخصص به پزشک اطلاع خواهد داد تا به محض به دنیا آمدن نوزاد ، مراقبت های لازم را از او به عمل آورند و درمان را آغاز کنند. بسیاری از اختلالات موجود در فهرست متخصص بسیار نادر است و جای نگرانی وجود ندارد.

بسیاری از اختلالات نظیرآنانسفالی ، مشکلات ناحیه شکم ، دست و پا و نقص های لوله ی عصبی و حتی مشکلات کلیه به احتمال زیاد تشخیص داده میشود. اما برخی از اختلالات نظیر مشکلات قلب و عروقی یا هیدروسفالی ، انسداد دستگاه گوارش یا فتق دیافراگم فقط درنیمی از موارد این مرحله تشخیص داده میشود. بنابراین گاهی ممکن است نیاز به تکرار سونوگرافی در هفته های بعد ضرورت یابد.

بیشتر مشکلاتی که نیازمند تکرار اسکن است ، خیلی جدی نیستند. در واقع رایج ترین دلیل تکرار اسکن این است که متخصص نتوانسته است همه چیز را به درستی ببیند.این اتفاق ممکن است ناشی از آن باشد که جنین در وضعیت خوبی قرار نگرفته است یاچاقی و اضافه وزن مادر مانع از وضوح تشخیص پزشک میباشد.

اقدامات لازم در صورت تشخیص نقص های جدی

اگر متخصص در اسکن آنومالی متوجه وجود مشکلی شود ، سریعا شما را به پزشک متخصص ارجاع خواهد داد.اگر در سونوگرافی مشکل قلب در جنین تشخیص داده شود ، پزشک به شما اکوی قلب جنین را توصیه خواهد کرد. اکوی قلب جنین بررسی دقیق تری از قلب جنین فراهم میکند.برخی از مشکلات ممکن است نیازمند عمل جراحی یا درمان جنین در رحم یا بعد از تولد نوزاد باشد. همچنین اگر در هر کدام از آزمایش ها یا اسکن ها ، پزشک مشکلی جدی را تشخیص دهد ، پشتیبانی و راهنمایی لازم را به مادر ارائه خواهد داد. هرچند مشکلات خیلی جدید معمولا نادر است ، اما برخی خانواده ها ممکن است با این مشکلات و در نتیجه ی آن با سخت ترین تصمیم ممکن ، یعنی ختم بارداری مواجه شوند.

هرچند مشکلات جدی و ناهنجاری های شدید نادر هستند ، اما در صورتی که در هر یک از آزمایشات و سونوگرافی ها ، ناهنجاری جدی مشاهده شود ، معمولا خانواده ها در وضعیت سختی قرار میگیرند و در برخی موارد باید برای ختم بارداری تصمیم بگیرند. در این شرایط معمولا پزشک ضمت ارائه حمایت ها و راهنمایی های لازم ، ممکن است مادر را به پزشک قانونی معرفی کند و در صورتی که قبل از ۱۹ هفتگی جنین باشد و مغایرتی با قوانین سقط درمانی نداشته باشد ، صدور مجور سقط قانونی امکان پذیر است.

در صورتی که مادر و پدری در این شرایط قرار بگیرند ، ممکن است احساس کنند که وضعیت بسیار سختی را پشت سر میگذارند که کسی قادر به درک آن نیست. باید سعی کنند که ارامش خود را حفظ کنند و در صورت نیاز با پزشک یا پزشکان دیگری مشاوره کنند. از پزشک و ماما توضیح بخواهند و در مورد انتخاب ها و گزینه های موجود صحبت کنند. در صورت احساس افسردگی و نگرانی زیاد نیز بهتر است با یک مشاور صحبت کنند.