نمونه برداری (بیوپسی) از تیروئید و پروستات در شرق تهران
نمونهبرداری (بیوپسی) از تیروئید و پروستات
در مسیر تشخیص و مدیریت بیماریهای پیچیده، به ویژه آنهایی که با تغییرات سلولی و بافتی در ارتباط هستند، نمونهبرداری یا بیوپسی به عنوان یک روش تشخیصی قطعی و استاندارد طلایی، نقش بیبدیلی ایفا میکند. این روش، با فراهم آوردن امکان بررسی میکروسکوپی بافت مشکوک، به پزشکان کمک میکند تا ماهیت دقیق ضایعات را شناسایی کرده و بهترین برنامه درمانی را برای بیماران تدوین نمایند. در میان انواع نمونهبرداریها، بیوپسی از غده تیروئید و غده پروستات، به دلیل شیوع بالای ناهنجاریها در این دو عضو و اهمیت تشخیص زودهنگام بیماریهای جدی نظیر سرطان، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مرکز رادیولوژی خورشید در شرق تهران، با افتخار و تحت مدیریت جناب آقای دکتر سیدی، متخصص برجسته رادیولوژی با بیش از ۳۰ سال سابقه فعالیت درخشان و موفقیتآمیز در حوزه تصویربرداری و نمونهبرداریهای تشخیصی، متعهد به ارائه خدمات نمونهبرداری از تیروئید و پروستات با بالاترین استانداردهای کیفی، استفاده از پیشرفتهترین تجهیزات سونوگرافی و راهنمایی تصویربرداری روز دنیا و با رویکردی بیمارمحور و دلسوزانه به مراجعین محترم میباشد. اعتقاد راسخ ما در رادیولوژی خورشید بر این است که ارائه خدمات تشخیصی دقیق در محیطی آرام و مطمئن، گامی اساسی در جهت حفظ سلامت و ارتقاء کیفیت زندگی بیماران گرامی محسوب میگردد.
نمونهبرداری از تیروئید (Fine Needle Aspiration – FNA): تشخیص دقیق ندولهای تیروئید
نمونهبرداری از تیروئید با سوزن ظریف (FNA) یک روش کمتهاجمی و بسیار مؤثر برای ارزیابی ندولها (گرهها) یا تودههای مشکوک در غده تیروئید است. غده تیروئید، واقع در جلوی گردن، مسئول تولید هورمونهایی است که متابولیسم بدن را تنظیم میکنند. ندولهای تیروئید بسیار شایع هستند، اما تنها درصد کمی از آنها بدخیم (سرطانی) میباشند. FNA به پزشک کمک میکند تا بین ندولهای خوشخیم و بدخیم تمایز قائل شود و از جراحیهای غیرضروری جلوگیری کند.
چرا نمونهبرداری (بیوپسی) تیروئید انجام میشود؟
هدف اصلی FNA تیروئید، بررسی ماهیت ندولهای تیروئید است. این روش در موارد زیر توصیه میشود:
- ندولهای تیروئید مشکوک در سونوگرافی: سونوگرافی تیروئید میتواند ویژگیهای خاصی در یک ندول را نشان دهد که احتمال بدخیمی آن را افزایش میدهد (مانند حاشیههای نامنظم، میکروکلسیفیکاسیونها، شکل بلندتر از پهنتر، یا هیپواکو بودن).
- ندولهای با اندازه مشخص: معمولاً ندولهای بزرگتر از ۱ سانتیمتر و یا ندولهایی با اندازه کوچکتر که دارای ویژگیهای مشکوک در سونوگرافی هستند، کاندید FNA میباشند.
- پایش ندولهای موجود: در برخی موارد، ندولهای خوشخیم قبلی که در سونوگرافیهای پیگیرانه تغییر اندازه یا ویژگی میدهند، ممکن است نیاز به FNA مجدد داشته باشند.
- کیستهای تیروئید: در صورت وجود کیستهای بزرگ تیروئید، FNA میتواند برای تخلیه مایع و بررسی سلولهای دیواره کیست انجام شود.
آمادگیهای لازم برای FNA تیروئید
آمادگی مناسب قبل از انجام FNA تیروئید، به دقت و راحتی فرآیند کمک میکند:
- اطلاعرسانی به پزشک: حتماً پزشک خود و کادر رادیولوژی را در جریان قرار دهید اگر:
- داروهای رقیقکننده خون (مانند آسپرین، وارفارین، پلاویکس) مصرف میکنید. ممکن است نیاز باشد مصرف این داروها چند روز قبل از آزمایش با مشورت پزشک قطع شود.
- سابقه اختلالات انعقادی خون دارید.
- حساسیت به داروهای بیحسی موضعی دارید.
- بیماریهای خاصی دارید (مانند بیماریهای قلبی یا ریوی).
- ناشتا بودن: معمولاً نیازی به ناشتا بودن نیست، اما بهتر است از مصرف غذاهای سنگین قبل از آزمایش خودداری شود.
- لباس مناسب: لباسهای راحت و یقه باز بپوشید که دسترسی به ناحیه گردن را آسان کند.
- آرامش: سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید. این روش معمولاً سریع و با حداقل درد انجام میشود.
روند انجام FNA تیروئید در رادیولوژی خورشید
در رادیولوژی خورشید، ما با بهرهگیری از پروتکلهای استاندارد و با تمرکز بر راحتی و امنیت شما، فرآیند FNA تیروئید را به شرح زیر به انجام میرسانیم:
- پذیرش و آمادهسازی اولیه: پس از ورود به مرکز، مراحل پذیرش انجام شده و شما به اتاق نمونهبرداری هدایت میشوید. از شما تقاضا میگردد روی تخت دراز بکشید و سر خود را کمی به عقب خم کنید تا گردن در موقعیت مناسب قرار گیرد.
- ضدعفونی و بیحسی موضعی: ناحیه گردن به دقت با محلول ضدعفونیکننده تمیز میشود. سپس، پزشک رادیولوژیست با استفاده از یک سوزن بسیار ظریف، داروی بیحسی موضعی را به پوست و بافتهای زیرین تزریق میکند. این تزریق ممکن است کمی احساس سوزش ایجاد کند، اما پس از آن ناحیه بیحس میشود.
- راهنمایی با سونوگرافی: پزشک رادیولوژیست با استفاده از دستگاه سونوگرافی، ندول تیروئید را به وضوح مشاهده میکند. سونوگرافی به پزشک امکان میدهد تا سوزن را به طور دقیق و در زمان واقعی به داخل ندول هدایت کند و از نمونهبرداری از بافتهای اطراف جلوگیری شود.
- نمونهبرداری: یک سوزن بسیار ظریف (نازکتر از سوزنهای خونگیری) وارد ندول میشود. پزشک با حرکت دادن سوزن به جلو و عقب در داخل ندول، سلولها را جمعآوری میکند. این فرآیند معمولاً ۲ تا ۴ بار تکرار میشود تا نمونههای کافی برای بررسی پاتولوژیک به دست آید. در طول نمونهبرداری، ممکن است احساس فشار یا کشش خفیف داشته باشید، اما درد قابل توجهی نخواهید داشت.
- مراقبت پس از نمونهبرداری: پس از اتمام نمونهبرداری، سوزن خارج شده و فشار ملایمی بر روی ناحیه اعمال میشود تا از خونریزی جلوگیری شود. سپس یک باند کوچک روی محل قرار میگیرد.
- مدت زمان آزمایش: کل فرآیند FNA تیروئید معمولاً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه به طول میانجامد.
مراقبتهای پس از FNA تیروئید و نتایج
- درد و کبودی: ممکن است پس از FNA، کمی درد، حساسیت یا کبودی در ناحیه گردن داشته باشید که با مصرف مسکنهای بدون نسخه تسکین مییابد.
- فعالیت: میتوانید بلافاصله پس از آزمایش به فعالیتهای عادی خود بازگردید، اما از فعالیتهای شدید یا بلند کردن اجسام سنگین برای ۲۴ ساعت اول خودداری کنید.
- نتایج: نمونههای جمعآوری شده به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال میشوند و نتایج معمولاً ظرف چند روز تا یک هفته آماده میشوند. پاتولوژیست، سلولها را زیر میکروسکوپ بررسی کرده و ماهیت ندول را (خوشخیم، بدخیم، مشکوک یا نامشخص) تعیین میکند. بر اساس این نتایج، پزشک معالج برنامه درمانی یا پیگیری مناسب را تدوین خواهد کرد.
نمونهبرداری از پروستات (Prostate Biopsy): تشخیص دقیق سرطان پروستات
نمونهبرداری از پروستات، روشی برای تشخیص قطعی سرطان پروستات است. غده پروستات، در زیر مثانه مردان قرار دارد و مایعی را تولید میکند که بخشی از مایع منی است. سرطان پروستات، شایعترین سرطان در مردان پس از سرطان پوست است و تشخیص زودهنگام آن برای درمان موفقیتآمیز حیاتی است.
چرا بیوپسی پروستات انجام میشود؟
بیوپسی پروستات در موارد زیر توصیه میشود:
- افزایش سطح PSA (آنتیژن اختصاصی پروستات): PSA پروتئینی است که توسط پروستات تولید میشود. افزایش سطح آن در خون میتواند نشانهای از سرطان پروستات باشد، اگرچه میتواند به دلایل خوشخیم (مانند بزرگ شدن خوشخیم پروستات یا عفونت) نیز بالا رود.
- معاینه رکتال دیجیتال (DRE) غیرطبیعی: در این معاینه، پزشک با انگشت خود از طریق رکتوم (مقعد) پروستات را لمس میکند و هرگونه توده، سفتی یا ناهنجاری را بررسی مینماید.
- یافتههای مشکوک در MRI پروستات: MRI چندپارامتری پروستات (mpMRI) میتواند مناطق مشکوک به سرطان را در پروستات شناسایی کند که نیاز به نمونهبرداری هدفمند دارند.
- سابقه خانوادگی سرطان پروستات: در مردانی با سابقه خانوادگی قوی سرطان پروستات، ممکن است بیوپسی در سنین پایینتر یا با حساسیت بیشتری توصیه شود.
انواع بیوپسی پروستات در رادیولوژی خورشید
در رادیولوژی خورشید، بیوپسی پروستات عمدتاً با راهنمایی تصویربرداری انجام میشود تا دقت نمونهبرداری به حداکثر برسد:
- بیوپسی پروستات با هدایت سونوگرافی از طریق رکتوم (Transrectal Ultrasound-Guided – TRUS Biopsy):
- این روش رایجترین نوع بیوپسی پروستات است. در این روش، یک پروب سونوگرافی کوچک از طریق رکتوم وارد میشود تا پروستات را به وضوح روی مانیتور نشان دهد.
- پزشک رادیولوژیست با استفاده از تصاویر سونوگرافی، سوزنهای نمونهبرداری را به داخل پروستات هدایت میکند و نمونههای کوچکی از بافت را از نواحی مختلف پروستات (معمولاً ۱۰ تا ۱۲ نمونه) جمعآوری میکند.
- این روش معمولاً تحت بیحسی موضعی انجام میشود.
- بیوپسی پروستات با تلفیق MRI و سونوگرافی (MRI-Fusion Biopsy):
- این روش پیشرفتهتر، دقت نمونهبرداری را به طور قابل توجهی افزایش میدهد. قبل از بیوپسی، بیمار تحت MRI چندپارامتری پروستات قرار میگیرد که نواحی مشکوک به سرطان را با وضوح بالا نشان میدهد.
- در زمان بیوپسی، تصاویر MRI با تصاویر سونوگرافی در زمان واقعی تلفیق (فیوژن) میشوند. این امر به پزشک امکان میدهد تا سوزن نمونهبرداری را به طور دقیق به سمت نواحی مشکوک که در MRI دیده شدهاند، هدایت کند.
- بیوپسی فیوژن میتواند به دو روش ترانسرکتال (از طریق رکتوم) یا ترانسپرینئال (از طریق پوست بین کیسه بیضه و مقعد) انجام شود. روش ترانسپرینئال ممکن است خطر عفونت را کاهش دهد.
- این روش به ویژه برای تشخیص سرطانهای کوچکتر یا تهاجمیتر که ممکن است با بیوپسی TRUS رندوم از دست بروند، مفید است.
آمادگیهای لازم برای بیوپسی پروستات
آمادگی دقیق قبل از بیوپسی پروستات برای کاهش خطر عوارض و افزایش دقت فرآیند ضروری است:
- اطلاعرسانی به پزشک: حتماً پزشک خود و کادر رادیولوژی را در جریان قرار دهید اگر:
- داروهای رقیقکننده خون (مانند آسپرین، وارفارین، پلاویکس) مصرف میکنید. مصرف این داروها باید چند روز قبل از آزمایش با مشورت پزشک قطع شود.
- سابقه اختلالات انعقادی خون دارید.
- حساسیت به آنتیبیوتیکها یا داروهای بیحسی موضعی دارید.
- سابقه عفونتهای ادراری یا پروستات دارید.
- مشکلات قلبی یا سایر بیماریهای زمینهای دارید.
- مصرف آنتیبیوتیک: معمولاً پزشک یک دوره آنتیبیوتیک را قبل و/یا بعد از بیوپسی تجویز میکند تا خطر عفونت کاهش یابد. مصرف دقیق آنتیبیوتیک طبق دستور پزشک بسیار مهم است.
- رژیم غذایی و ملین: ممکن است از شما خواسته شود که یک روز قبل از آزمایش، رژیم غذایی سبک داشته باشید و از ملینها برای تخلیه روده استفاده کنید.
- انما (تنقیه): معمولاً یک یا دو ساعت قبل از آزمایش، نیاز به انجام انما برای پاکسازی رکتوم است.
- ناشتا بودن: ممکن است از شما خواسته شود که چند ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید.
- همراه: بهتر است با یک همراه به مرکز مراجعه کنید.
روند انجام بیوپسی پروستات در رادیولوژی خورشید
در رادیولوژی خورشید، ما با بهرهگیری از پروتکلهای استاندارد و با تمرکز بر راحتی و امنیت شما، فرآیند بیوپسی پروستات را به شرح زیر به انجام میرسانیم:
- پذیرش و آمادهسازی اولیه: پس از ورود به مرکز، مراحل پذیرش انجام شده و شما به اتاق نمونهبرداری هدایت میشوید. از شما تقاضا میگردد لباسهای مخصوص را بپوشید و روی تخت دراز بکشید (معمولاً به پهلو).
- بیحسی موضعی: پزشک رادیولوژیست با تزریق داروی بیحسی موضعی در اطراف پروستات، ناحیه را بیحس میکند تا درد به حداقل برسد.
- هدایت با سونوگرافی (TRUS) یا تلفیق MRI/سونوگرافی: پروب سونوگرافی از طریق رکتوم وارد میشود. پزشک با مشاهده تصاویر سونوگرافی (یا تصاویر تلفیق شده با MRI)، سوزنهای نمونهبرداری را به طور دقیق به نواحی مورد نظر در پروستات هدایت میکند.
- نمونهبرداری: با استفاده از یک سوزن فنری مخصوص، نمونههای کوچکی از بافت پروستات (معمولاً ۱۰ تا ۱۲ نمونه از نواحی مختلف) جمعآوری میشود. در هر بار نمونهبرداری، ممکن است صدای کلیک مانندی شنیده شود و احساس فشار یا سوزش خفیف داشته باشید.
- مراقبت پس از نمونهبرداری: پس از اتمام نمونهبرداری، پروب خارج شده و به شما دستورالعملهای لازم برای مراقبتهای پس از آن داده میشود.
- مدت زمان آزمایش: کل فرآیند بیوپسی پروستات معمولاً ۲۰ تا ۴۰ دقیقه به طول میانجامد.
مراقبتهای پس از بیوپسی پروستات و نتایج
- خونریزی: ممکن است تا چند روز پس از بیوپسی، خون در ادرار، مدفوع یا منی مشاهده شود که معمولاً طبیعی است.
- درد و ناراحتی: ممکن است کمی درد یا حساسیت در ناحیه رکتوم یا پرینه داشته باشید که با مسکنهای بدون نسخه تسکین مییابد.
- عفونت: خطر عفونت وجود دارد، به همین دلیل مصرف آنتیبیوتیکهای تجویز شده بسیار مهم است. در صورت بروز تب، لرز، درد شدید یا مشکل در ادرار، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- فعالیت: از فعالیتهای شدید، بلند کردن اجسام سنگین و رابطه جنسی برای چند روز تا یک هفته خودداری کنید.
- نتایج: نمونههای بافت به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال میشوند و نتایج معمولاً ظرف چند روز تا یک هفته آماده میشوند. پاتولوژیست، نمونهها را زیر میکروسکوپ بررسی کرده و در صورت وجود سرطان، نوع آن و درجه تهاجمی بودن آن را (بر اساس نمره گلیسون – Gleason Score) تعیین میکند. این نمره برای برنامهریزی درمانی بسیار حیاتی است.
چرا رادیولوژی خورشید را برای نمونهبرداری تیروئید و پروستات انتخاب کنید؟
انتخاب مرکز مناسب برای انجام نمونهبرداریهای تشخیصی، به دلیل حساسیت و اهمیت تشخیص دقیق و تأثیر آن بر سلامت آینده شما، از اهمیت ویژهای برخوردار است. در رادیولوژی خورشید، واقع در شرق تهران، ما با افتخار و با تکیه بر نقاط قوت ذیل، خود را به عنوان یکی از برترین گزینهها برای شما معرفی مینماییم:
- تجربه و تخصص بینظیر دکتر سیدی: مدیریت این مرکز بر عهده جناب آقای دکتر سیدی، متخصص رادیولوژی با بیش از ۳۰ سال سابقه فعالیت درخشان در تمامی زمینههای تصویربرداری، به ویژه نمونهبرداریهای هدایتشده با تصویر (سونوگرافی)، میباشد. این تجربه طولانی، تضمینکننده دقت و صحت فوقالعاده در هدایت سوزن، جمعآوری نمونههای مناسب و تفسیر نتایج است. دکتر سیدی با دانش عمیق و مهارتهای بالینی خود، هر نمونهبرداری را با وسواس و دقت بینظیری انجام میدهد تا کوچکترین جزئیات نیز از قلم نیفتد و تشخیصهای دقیق و قابل اعتمادی ارائه گردد. توانایی ایشان در انجام بیوپسیهای پیچیده، آرامش خاطر زیادی را برای بیماران به ارمغان میآورد.
- تجهیزات پیشرفته و بهروز: ما در رادیولوژی خورشید، به اهمیت تکنولوژی در تشخیص دقیق واقفیم. از این رو، از پیشرفتهترین دستگاههای سونوگرافی با قابلیتهای تصویربرداری با وضوح بالا بهره میبریم. این تجهیزات مدرن، نه تنها تصاویر با کیفیت بالا و وضوح بینظیری را ارائه میدهند که امکان هدایت دقیق سوزن را فراهم میآورند، بلکه با کاهش دوز اشعه (در صورت استفاده از فلوروسکوپی در موارد خاص)، ایمنی شما را در طول آزمایش تضمین مینمایند. در صورت نیاز به بیوپسی فیوژن پروستات، امکانات لازم برای تلفیق تصاویر MRI نیز فراهم میباشد.
- کادر مجرب و دلسوز: تیم ما متشکل از رادیولوژیستهای باتجربه، تکنسینهای کارآزموده و پرسنل اداری آموزشدیده است که همگی با رویکردی آرامشبخش، حمایتی و همدلانه در تمام مراحل آزمایش کنار شما خواهند بود. ما به خوبی آگاهیم که نگرانی در مورد نتایج بیوپسی میتواند استرسزا باشد، به همین دلیل، فراهم آوردن محیطی آرام، محرمانه و دوستانه برای ما در اولویت است تا شما با کمترین اضطراب، این فرآیند را طی کنید و احساس راحتی و اطمینان خاطر داشته باشید. پرسنل ما به تمامی سوالات شما با صبر و حوصله پاسخ خواهند داد و راهنماییهای لازم را ارائه خواهند داد.
- رعایت دقیق پروتکلهای بهداشتی و استریل: سلامت و ایمنی شما بالاترین اولویت ماست. تمامی مراحل انجام نمونهبرداری، از ضدعفونی ناحیه تا استفاده از لوازم یکبار مصرف و استریل کامل ابزارها، با رعایت کامل استانداردهای بینالمللی بهداشتی انجام میشود تا خطر هرگونه عفونت به صفر برسد و محیطی کاملاً بهداشتی برای بیماران فراهم گردد.
- موقعیت مکانی مناسب: رادیولوژی خورشید در شرق تهران واقع شده است که دسترسی آسان و راحت را برای مراجعین محترم از نقاط مختلف شهر فراهم میآورد و از اتلاف وقت و انرژی بیماران جلوگیری میکند.
- انجمن رادیولوژی شمال آمریکا (RSNA) در مورد بیوپسی تیروئید: https://www.radiologyinfo.org/en/info/thyroidbiopsy (توجه: این لینک به وبسایت RadiologyInfo.org متعلق به انجمن رادیولوژی شمال آمریکا (RSNA) به زبان انگلیسی است که اطلاعات جامع و معتبری در مورد بیوپسی تیروئید ارائه میدهد.)